Os instrumentos de corda e de percusión. Clasificación.
Danzas do mundo
Danzas tradicionais de Mozambique
Nos Estados Unidos atopamos diferentes danzas típicas. Algunhas delas proveñen dos escravos existentes no país no século XIX, mentres que outras derivan dos bailes tradicionais dos colonos europeos.
1. Country
É unha combinación de música folclórica das illas Británicas con música afroamericana como o blues e o gospel.
As súas orixes sitúanse no século XVIII, nas rexións rurais do sur dos Estados Unidos. Xa no século XIX comezaron a construirse salas de baile nas grandes granxas. Nas casas máis pequenas, bailábase na cociña.
Nos anos 20 nace o country comercializado tal e como o coñecemos hoxe en día. O country tradicional é interpretado por instrumentos de corda (banxo, guitarra, violín e contrabaixo), mentres que no moderno se introducen outros instrumentos como a guitarra eléctrica.
O country é unha danza informal e de ambiente festivo. Para bailala adóitanse levar botas de vaqueiro. O estilo cowboy realízase deslizando as botas no chan se levantar os pés.
2. Hip Hop
O hip hop non é só unha danza, senón toda unha cultura que engloba diferentes estilos de música (rap, funk, DJing…), pintura (graffiti, aerosol, murais…) e baile (break dance, locking, krump…).
Xurdiu nos anos 70 dentro das comunidades afroamericanas e latinoamericanas de tres barrios de New York (Bronx, Queens e Brooklyn). Rapidamente se popularizou entre os mozos e mozas estadounidenses.
Dentro do baile, atopamos diferentes correntes. A máis coñecida é a break dance, con movementos acrobáticos.
Adoita bailarse en grupo, chamados dance crews. É común que entre eles realicen exhibicións nas rúas, con improvisación (freestyle).
Na actualidade, a cultura hip hop extendeuse fora de Estados Unidos, chegando a continentes como Europa y Asia.
3. Charlestón
O charlestón comenzou a desenvolverse en 1903 por parte da comunidade negra de Carolina do Sur. A súa orixe está nunha danza africana denominada «Juba». É considerada unha variedad do foxtrox, unha danza en parella.
O charlestón forma parte da cultura dos anos vinte, unha época de prosperidade caracterizada polos cambios sociais.
A vestimenta das bailarinas incluía finos flecos e turbantes na cabeza. Bailáse de maneira individual ou en grupos, ou unha parella bailando no centro con xente ao seu arredor.
O charlestón ten un compás de catro tempos. Altérnanse movementos dos brazos e pernas cos dos pés. Distínguese pola súa improvisación e espontaneidade.
O charlestón gozou de gran popularidade durante varios anos, chegando a expandirse por Europa. Mais, no ano 1927, comezou a súa decadencia cando comezaron a xurdir outros estilos.
4. Tap dance
En España coñécese como claqué. Comenzou en 1830 en New York e popularizouse a partir de 1900 en norteamérica incluíndose en espectáculos de musicais.
O seu nome orixinal, ‘tap’, provén do son dos zapatos ao golpear o chan. A idea de facer música cos pés xurdiu a raíz de que aos escravos e escravas se lles prohibira empregar instrumentos de percusión.
5. Rock and roll
Comenzou na primeira metade do século XX e difundiuse a partir dos anos cincuenta. Causou furor nos adolescentes da época.
O termo rock and roll era empregado no pasado polos mariñeiros para designar os movementos que realizaba o barco.
O rock and roll caracterízase polo seu ritmo rápido. É unha danza de seis tempos que se pode bailar de forma individual ou en parella.
É un baile complicado de executar debido á rapidez dos seus movementos de brazos e de pernas, as cales deben estar flexionadas para movelas cara adiante e cara atrás.
6. Square dance
O square dance é o baile oficial de 22 estados dos EEUU.
Son catro parellas de veciños-as que bailan para socializar. Fanno en forma de cadrado, cada parella nun extremo do mesmo.
Os bailaríns-as coñecen os pasos de memoria e unha persona vai ditando o ritmo (caller).
Dependendo da rexión, os traxes son distintos. O square dance popularizouse sobre todo nas zonas rurais e hai dous tipos: o square dance tradicional e o square dance moderno.
7. Swing
O swing é un estilo de jazz con influencias da música europea que comenzou a desenvolverse nos Estados Unidos a finais dos anos vinte e acadou a súa popularidade na década dos anos trinta, na chamada “era do swing”.
O swing xurdiu principalmente nas comunidades afroamericanas de New Orleans, Chicago e New York.
Os principais xéneros derivados do swing son o Lindy hop, Balboa, Collegiate Shag y Lindy Charleston. Os estilos procedentes do swing son rápidos e acrobáticos.
1. O vals.
O vals é un elegante baile de ritmo lento, do século XII e da zona oeste de Austria (Tirol). Na súa época o vals era un baile practicado unicamente pola nobreza. A palabra vals vén da palabra “walzen” que significa xirar en alemán.
O vals vienés é o máis coñecido. As parellas bailan entrelazadas ao son unha orquestra.
Dentro dos compositores destacados austriacos está Johann Strauss pai e Johann Strauss fillo.
2. Volksmusik
A Volksmusic (música do pobo en alemán) frecuéntase na zona Oeste de Austria. Orixínase na zona dos Alpes e reflexa o estado de vida, tradicións e acontecementos dos granxeiros-as da zona. O máis destacado son los instrumentos, únicos desta rexión, como os cornos dos Alpes. Tamén guitarras, cítaras, violas, trompetas e harmónicas. Durante as danzas aplícase o yodeleo (canto típico desta rexión). El característico de estos bailes es el famoso atuendo que emplean. Para estos bailes se utilizan los dientlkleider/hosen (conxunto de camisa de cadros e patalón ou saia).
Nace a partir da volksmusik. Xorde na zona do Tirol, nas cantinas dos Alpes e é unha mestura da típica Volksmusik e música electrónica moderna. É característica hoxe en día de grandes festas como a Oktoberfest de Alemaña e os Alpes.
Na actualidade é a música típica máis escoitada en Austria e nos países de fala alemá.
As oito danzas tradicionais da India son:
1. Bharatanatyam
Danza sagrada que se facía nos templos e na cal o importante é a expresión de cada unha das partes do corpo dando especial importancia ás expresións da cara e das mans, as cales fan xestos para contar unha historia ou adorar aos deuses.
É unha danza asociada ao lume e que se baila en solitario.
2. Katha.
Katha significa historia e a súa principal característica é a de contar historias a través do movemento.
3. Odissi
Caracterízase pola división do cuerpo en tres partes que se disocian: cabeza, peito e pelve, e que é a característica das imágenes máis representativas da India. Tamén se fan bhangas ou posturas que consisten en pisar fortemente e facer posturas que se ven nas esculturas indias.
4. Mohiniyattam
É a danza das feiticeiras, con suaves movementos de balanceos de cadeiras e postura erguida. Moitos dos movementos recordan o vaivén das follas de palma e os ríos que flúen.
5. Kuchipudi
Kuchipudi también se narran historias sagradas, donde se recuerdan sus días felices.
En el Kuchipudi se le da importancia a la expresión y al uso de la palabra como diálogo para narrar las historias, los movimientos tienen una gracia especial y si bien se usan mudras, se le da más importancia a las expresiones de la cara.
6. Manipuri
De contido relixioso (hinduismo) e de adoración (ao deus Vishnu). O ritmo faino o pung instrumento tradicional.
7. Sattriya
O tema principal son las historias mitolóxicas (conxunto de historias de mitos ou lendas).
8. Kathakali
Incorpora o teatro srepresentando o drama. As caras de algúns tipos de personaxes van pintadas e a vestimenta é bastante pesada e moi elaborada.
Compositores y obras:
El himno de la alegría (Ludwig van Beethoven)
Con el nombre de Himno a la alegría se conoce al cuarto movimiento de la Novena sinfonía de Ludwig van Beethoven (1770-1827), en el que musicaliza el poema de Friedrich Schiller (1759-1805) llamado Oda a la alegría (Ode an die Freude).
El Himno a la alegría se ha convertido en una referencia universal de la música y es valorado como un cántico a la fraternidad universal. De hecho, su influencia ha sido tan grande que ha pasado de la música académica a la música pop. Por ejemplo, la versión que hizo el cantante español Miguel Ríos.
El impacto que ha tenido el Himno a la alegría desde su origen se debe, en primer lugar, a ser el primer movimiento coral dentro de una sinfonía, gracias a que Beethoven decidió tomarse la libertad de “hacer hablar” a la que fue su última obra sinfónica. En segundo lugar, se debe también a los valores expresados en el poema.
Bolero (Maurice Ravel)
El Bolero de Ravel es una de las composiciones del siglo XX más conocidas en el mundo entero. Se trata de un ballet creado por Maurice Ravel en 1928, dedicado a la bailarina Ida Rubinstein e inspirado en la danza española del mismo nombre que se caracteriza por el ostinato rítmico que marcan las castañuelas.
Sobre la pieza, el propio Ravel dijo:
"Es una danza en un movimiento muy moderado y constantemente uniforme, tanto por la melodía como por la armonía y el ritmo, este último marcado sin cesar por el tambor. El único elemento de diversidad es aportado por el crescendo orquestal".
Rondó de la suite nº 2 (Johann Sebastian Bach)
La Suite es una composición instrumental en varios movimientos (originariamente aires de danza) de carácter y ritmo distinto, pero escritos en la misma tonalidad y una estructura similar para cada una de las piezas.
La Suite nace en los salones de la aristocracia europea del s. XVI y se desarrolla durante los siglos XVII y XVIII.
La estructura tipo suite se basa en una sucesión de movimientos moderados o lentos y de movimientos rápidos.
La Suite Orquestal nº 2 en si menor, BWV 1067, para flauta y cuerda, esta formada, además de la Obertura (Introducción), de seis movimientos o danzas. Normalmente las suites de Bach se constituyen en grupos de seis danzas:
- I. Ouverture (Obertura)
- II. Rondeau (Rondó)
- III. Sarabande (Sarabanda)
- IV. Bourrée I- Bourrée II (Bourré)
- V. Polonaise- Double (Polonesa)
- VI. Menuet (Minué)
- VII. Badinerie (Badinerie)
Todas ellas tienen forma binaria, a excepción del Rondeau y de la pieza de introducción, la Ouverture.
Sinfonía del nuevo mundo (Anton Dvorak)
Sinfonía del Nuevo Mundo es posiblemente la sinfonía más conocida de Antonín Dvořák. Fue compuesta en 1893 durante la estancia del compositor en Estados Unidos.
Hace referencia al camino desde una antigua Europa a una nueva Europa más evolucionada.
Esta sinfonía fue hecha para una orquesta compuesta por:
. Dos flautas (una tocando además el flautín),
. dos oboes (uno tocando además el corno inglés),
. dos clarinetes en la,
. dos fagots,
. cuatro trompas en mi y do,
. dos trompetas en mi,
. dos trombones tenor, trombón bajo,
. tuba, timbal, triángulos, platillos y
. la sección de cuerda de la orquesta.
