MÚ 3 5º

 Tocamos: 

 LOS PICAPIEDRA 

Primeira parte

SOL DO DO´ LA SOL DO

SOL FA MI MI FA SOL DO RE MI

SOL DO DO´LA SOL DO

SOL FA MI MI FA SOL DO RE DO

Segunda parte

SI MI DO´SI SI LA LA SI LA

LA RE SI LA LA SOL SOL LA SOL 

Parte final

SOL DO DO´LA SOL DO

SOL FA MI MI FA SOL DO RE

MI FA SOL DO RE

MI FA SOL DO´RE´DO

LECTURA CON CORCHEA E SILENCIO DE CORCHEA

1

2

OS INSTRUMENTOS DE VENTO-MADEIRA E DE VENTO-METAL

A frauta travesa, o clarinete, o óboe, o fagot e o saxofón son instrumentos de vento-madeira. Antiguamente estaban feitos de madeira e o seu son é máis doce que o dos intrumentos de vento-metal. Os son prodúcese ao soprar por unha boquilla ou ao vibrar unha cana de madeira.

A trompeta, a trompa o trombón e a tuba son instrumentos de vento-metal. Están feitos de metal e o seu son prodúcese ao vibrar os beizos na embocadura.

Actividade: Instrumentos de vento-metal (escribe a primeira letra con maiúscula).

A LIGADURA DE UNIÓN

A ligadura de unión é un signo musical de prolongación que, ao situarse en notas co mesmo son, prolonga a duración desas notas sumando os seus valores. Lemos a primeira nota e alongámola todo o tempo que dura a ligadura de unión.

Lectura 1

Lectura 2

Lectura 3

Lectura con corchea e silencio de corchea

AS ALTERACIÓNS

Cando facemos unha escala, esta pode estar formada por tons e semitóns (medios tons). Por exemplo, a escala de Do maior, consta dunha combinación de cinco tons e dous semitóns. Os semitóns atópanse entre o MI e o FA e entre o SI e o DO.

Comproba a diferenza de entonación entre un ton e un semitón con sostenido:

As palabra "alterar" significa cambiar as características, a esencia ou a forma das cousas. En Música, as alteracións son signos musicais que alteran a afinación dunha nota e, polo tanto, modifican o seu son natural. As principais alteracións son:

As alteracións sempre se colocan á esquerda da figura ou da nota que se quere alterar.

                                             

Cada alteración ten unha función. A díese ou sostenido altera o son un semitón  ascendente. O bemol altera o son un semitón descendente. O bemol anula o efecto do sostenido e do bemol.

As alteracións afectan a todas as notas do mesmo nome dentro do mesmo compás. Así, cando apareza unha alteración nunha nota, se hai outra do mesmo nome despois, non é necesario colocar a alteración dúas veces.

No piano as teclas brancas son notas naturais e as negras alteradas.

Un bemol fai o oposto ao sostenido. Se co sostenido alteramos o son un semitón ascendente facendo a nota máis aguda, co bemol alteramos o son un semitón descendente e a nota se fai máis grave.

En resumo:

O APARELLO AUDITIVO

O son transmítese en forma de ondas. Estas son captadas polas orellas e percorren o conduto auditivo ata acadar unha membrana chamada tímpano, o cal fan vibrar. 

As vibracións transmítense a través do nervio auditivo e chegan deica o cerebro que é onde se produce realmente a audición.

A CONTAMINACIÓN ACÚSTICA

O exceso de son e o ruído son coñecidos como contaminación acústica. Provoca alteracións no noso corpo e pode chegar a  afectar seriamente á saúde.

Os niveis de son e de ruído mídense en decibelios (dB) mediante un aparello denominado sonómetro.

O oído humano pode soportar só certa intensidade de son. Se se sobrepasan os niveis de intensidade aceptables polo oído poden causar danos irreversibes no noso aparello auditivo e xerar outros problemas de saúde. Ademais, é fundamental respectar o dereito dos demais a gozar do silencio. Así que, antes de reproducir ou de interpretar música pensa nos que te arrodea e busca un momento e un lugar cos que non perturbes o seu descanso e así favorecer para todos e todas o benestar.

A CREACIÓN MUSICAL

Detrás das cancións que escoitamos están a creatividade e o traballo de moitos profesionais. As etapas do proceso de creacións das cancións son:

1 Composición

2 Elaboración de arranxos

3 Gravación de instrumentos

4 Gravación de voces

5 Mestura e masterización

A persoa que se encarga de realizar o arranxo musical a partir da peza orixinal chámase arranxador ou arranxadora. Para iso, elixe os instrumentos que soarán na versión definitiva e prepara as partituras que interpretará cadaquén. Pola súa parte, o técnico ou técnica de son é quen se encarga das gravacións no estudio de gravación. Despois, cun equipo especializado, edita o material gravado e axusta os distintos elementos ata conseguir unha mestura final equilibrada.

O CALDEIRÓN

O caldeirón é un signo musical de prolongación que, ao situarse sobre unha figura ou silenio, suspende temporalmente o pulso da música e prolonga a duración desa figura ou silencio tanto como se desexe. 

O JAZZ

A NOTA RE AGUDA (re´)

A nota re´ atópase na cuarta liña do pentagrama. Obsérvaa e practícaa nas seguintes lecturas:

Lectura con re, punto e caldeirón

 

O TEATRO MUSICAL

O teatro musical é un espectáculo que combina arte dramática, danza e canto. Na súa creación participan compositores-as, letristas, arranxadoras-es, coreógrafos-as, guionistas e escenógrafas-os. 

A avenida de Broadway en Nova York é un dos lugares máis famosos onde se representan estes espectáculos. Tamén hai películas musicais como Grease ou O rei león que posteriormente, foron levadas ao teatro como teatro musical.

Musical O rei león                    Musical Grease 

    

A MÚSICA NOS MEDIOS DE COMUNICACIÓN

A música desempeña un papel esencial nos medios de comunicación, como a radio ou a televisión. Ademais, existen algúns tipos de composicións creados especificamente para estes medios. Por exemplo:

. Unha sintonía é unha música que nos indica o inicio ou o final deun programa de radio ou de televisión, e que nos permite identificalo rapidamente. Adoita compoñerse por encargo, aínda que tamén se usan fragmentos de obras célebres.

. Un jingle é unha peza musical creada especialmente para anunciar algo. Adoita ser breve e apegadiza, e incluir na súa letra o nome do produto a anunciar.

Sintonías de televisión-Programas-Pasapalabra

Sintonías de radio-Sorteo-ONCE

Sintonías de televisión-Debuxos animados-Bob Esponxa

 

A PROFESIÓN DE LUTHIER

A persoa que constrúe e repara instrumentos musicais chámase luthier. 

O laúde é un instrumento de corda pulsada  de orixe árabe moi estendido na península ibérica. En Francia, chamábaselles luthieres aos fabricantes deste instrumento. Eran artesáns e artesás de moita sona. Esa palabra estendeuse ao resto de linguas de Europa.

Trátase dunha profesión moi antiga que aínda perdura nos nosos tempos. Podemos atopar luthiers de gaitas, de guitarras, violíns, laúdes. Tradicionalmente a este oficio adicábanse homes pero na actualidade tamén as mulleres son luthieres.

    

Instrumentos de corda fretada

  

  

Instrumentos de vento-madeira

  

  

Instrumentos de vento-metal

  

  

  

A MÚSICA E O CINE

A música cinematográfica é aquela, polo xeral orquestrada e instrumental, composta especificamente para acompañar as escenas dunha película e apoiar a narración cinematográfica. 

As funcións da música no cine son:

1- Ambientar: Dependendo do xénero, así será a súa música: comedia, drama, aventuras, misterio, terror, etc. Desde o inicio da película ata o fin o compositor-a marca o carácter da música que se vai desenvolver.

2- Definir os personaxes: A través do leimotiv o compositor-a asigna unha motivo musical, normalmente unha melodía a un personaxe, paisaxe ou ambiente, para axudar a definilo (mundo interior, modo de sentir...) cada vez que apareza en escena e pode ser modificado de acordo ás circunstancias.

3- Destacar situacións: A música envolve cada acción transmitindo e intensificando as sensacións e emocións (un susto, un reencontro, unha persecución...).

4- Modificar o ritmo dunha acción dunha escena: dependendo do tempo e da intensidade conséguese máis realismo nas escenas.

5- "Adiantar" situacións: A través da técnica denominada "fora de campo" a música pode facer que o espectador-a presinta algo que ocorrerá máis adiante, ou facer presente algo que non se ve en pantalla. Emprégase moito no cine de intriga e de terror...

6- Ornamentar unha escena: Mellorala, darlle máis beleza con melodías ou cancións.

7- Estruturar a película encadeando escenas e secuencias.

Hai dous tipos de música que se empregan no cine:

   .  Música integrada: a que aparece na imaxe (unha orquestra, un coro, cantante, radio...).

  . Música incidental: a que non aparece na imaxe, senón que incide na ficción como un recurso narrativo e emocional. Aplícase no cine por imitación da ópera e o teatro musical do século XIX.

          Exemplo de Música integrada            Exemplo de música incidental

Os tipos de son que se empregan no cine son: 

   . Voz ou son en in: son que fai referencia a alguén ou a algo que estamos vendo na pantalla. Por exemplo, a voz dun personaxe que está saíndo en escena.

    . Voz ou son en off: son que fai referencia a alguén ou a algo que non estamos vendo na pantalla. Por exemplo, a voz dunha narradora.

    . Voz ou son fora de campo: non se ve a súa procedencia pero podemos deducila e moitas veces aparece en imaxe pouco despois que o son.

Escoita Bandas sonoras de películas.

AS BANDAS DE MÚSICA

Antigamente, as bandas de música asumían a tarefa de impartir ensinanzas musicais entre a población a través das súas escuelas de música, encamiñadas a formar os seus futuros compoñentes, chegando a ser a maior canteira de instrumentistas de vento e percusión que se deu nas escolas e conservatorios no noso país.

A comezos do século XIX, as bandas estaban compostas dunha sección de instrumentos de vento (óboes, frautas, clarinetes, trompetas, cornetas, trombóns e serpentóns); e outra de percusión (caixas, tambores, bombos e pratos).

Co paso do tempo desapareceron algúns, perfecionaronáronse outros e incorporáronse novos. A mediados do século XIX, engadíronse a aquelas as familias dos saxofóns e saxhorns; fliscorno, bombardino e baixo, debidas ao construtor belga Adolfo Sax. Os instrumentos de corda fretada, violonchelo e contrabaixo, foron adoptados cara mediados do século XX co fin de dar fluidez ás sonoridades do rexistro grave da banda. Os de percusión, tanto determinada como indeterminada, de orixe oriental e afrocaribeño, fóronse incorporando, recentemente de maneira significativa, co fin de satisfacer a demanda das composicións musicais contemporáneas.

Existían bandas militares co fin de amenizar os momentos festivos e lúdicos da tropa e, co tempo, tamén para os momentos festivos dos habitantes da súa localidade.

Pero non todas as poboacións contaban cun reximento que tivera banda de música da que se puidera dispoñer para amenizar as súas festas e momentos de ocio. Esta circunstancia animou a algúns veciños aficionados á música de certos lugares, a constituirense en agrupacións musicais semellantes ás bandas de música militar en canto á estructura instrumental e incluso adoptando un tipo de vestimenta inspirada nos uniformes militares. Unha vez constituidas son apoiadas polos concellos. Así é como viron a luz a maior parte das bandas municipais.

As primeiras bandas de música dadas de alta no rexistro civil datan da última década do século XIX e primeiras décadas do século XX.